ژاپن و فرهنگ کاروشی
کاروشی یا مرگ در اثر کار فراوان
بسیاری زبان را یک موجود زنده می‌دانند چراکه قابلیت تغییر دارد. کلمات جدید همواره به زبان‌ها وارد شده به برخی از کلمات نیز کاربرد خود را از دست می‌دهد. رواج عادات، رویدادها و یا پدیده‌های جدید باعث می‌شود که کلمات جدیدی برای آنها اختراع شده و برخی از آنها به‌سرعت جای خود را در میان مردم پیدا می‌کنند. به‌عنوان مثال می‌توان به کلمه «سلفی» اشاره کرد که سال‌های چندان زیادی نیست که وارد فرهنگ زبانی عموم مردم شده است. بااین‌حال، نکته مشترک را می‌توان این دانست که این کلمات بر اساس یک نیاز همگانی و یا به خاطر رواج موضوعی خاص ابداع می‌شوند. با این مقدمه به موضوع اصلی این مقاله می‌پردازیم. فرهنگ کار در کشور ژاپن بسیار سخت‌گیرانه و طاقت‌فرسا است تا جایی که مردم این کشور در دهه ۱۹۷۰ میلادی کلمه جدیدی با عنوان «کاروشی» را برای توضیح پدیده‌ای اجتماعی ابداع کردند که معادل فارسی آن «مرگ ناشی از کار زیاد» است. این امر حاکی از آن است که مرگ بر اثر کار کردن بیش‌ازحد تا جایی در ژاپن رواج پیدا کرده بود که یک اصطلاح تخصصی برای آن ابداع شده بود. علت عموم این مرگ‌ها به خاطر سکته قلبی و یا سکته مغزی ناشی از فشار روانی، فشار فیزیکی کار کردن برای ساعت بسیار طولانی و یا حتی خودکشی بود. این امر تا جایی پیش رفت که دولت ژاپن تصمیم گرفت اقداماتی را در راستای کاهش نرخ کاروشی ها در این کشور پیش بگیرد.
آخرین کاروشی کی اتفاق افتاد؟
باید به این نکته توجه داشته باشید که ممکن است علت فوت برخی از افراد در ذات خود نوعی کاروشی بوده باشد ولی کسی آن را تشخیص نداده و یا اینکه آن را اعلام نکنند. با این اوصاف، آخرین کاروشی ثبت‌شده مربوط به یک روزنامه‌نگار و خبرنگار ۳۱ ساله بود که گفته می‌شود بیش از ۱۵۹ ساعت در طول یک ماه در دفتر خبری مربوطه اضافه‌کاری کرده بود. او در ماه جولای سال ۲۰۱۳ بر اثر سکته قلبی درگذشت. تا همین چند سال پیش یعنی تا ماه اکتبر سال ۲۰۱۷ علت مرگ این خبرنگار به‌عنوان یک کاروشی اعلام نشده بود.
موردی قدیمی‌تر به یک خانم ۲۴ ساله باز می‌گردد که در طول یک ماه آژانس تبلیغاتی ژاپنی برای ۱۰۵ ساعت اضافه کار کرده بود. او در شب کریسمس سال ۲۰۱۵ خودش را از پشت‌بام خانه رئیسش به پایین پرتاب کرده بود.
کار کردن تا سرحد مرگ
موضوع کار کردن تا سرحد مرگ یا همان کاروشی در ژاپن را باید در تاریخ این کشور جستجو کرد. ردپا این موضوع به پایان جنگ جهانی دوم بازمی‌گردد. در اوایل دهه ۱۹۵۰ میلادی، ژاپن که خسارات بسیار زیادی در جهت جنگیده بود، بازسازی اقتصادی کشور را به‌عنوان اولین اولویت خود اعلام کرد. دولت ژاپن به همین منظور از شرکت‌های اصلی این کشور خواست تا امنیت شغلی مادام‌العمر برای کارکنان خود مهیا کنند و در عوض از کارکنان خود فقط وفاداری بخواهند. این اقدام البته به خوبی جواب داد و اکنون ژاپن یکی از قدرتمندترین اقتصادهای دنیا را را در اختیار دارد.
اما حدود یک دهه بعد از این اقدامات، خودکشی در میان کارمندان و کارگران ژاپنی افزایش پیدا کرد و بسیاری از آنان نیز بر اثر سکته‌های قلبی ایا مغزی جان دادند. بسیاری دیگر نیز ز بر اثر استرس فراوان دچار افسردگی و یا تداخل در خواب شدند.
این معضل در ابتدا به‌عنوان «مرگ ناگهانی شغلی» شناخته شده بود، بود چراکه دلیل اصلی عموماً آنها مرتبط با رویدادهای شغلی بود. کارکنان و کارمندان درواقع سعی می‌کردند تا مدیران خود را با کار کردن بیش‌ازحد تحت تأثیر قرار داده و وفاداری شغلی خود را به آنها نشان دهند.
ولی متأسفانه نکته ناراحت‌کننده اینجاست که تصویری که ژاپنی‌ها از شرایط شغلی دارند در تمام این سال‌ها تغییر چندانی پیدا نکرده است. بر اساس نتایج مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۶ انجام شده بود و کیس های مرتبط با کاروشی را بررسی کرده بودند، حدود ۲۰ درصد از ژاپنی‌ها - در میان جامعه آماری ۱۰ هزار نفره از کارمندان و کارگران ژاپنی- حداقل ۸۰ ساعت در طول یک ماه اضافه‌کاری انجام می‌دهند.
این در حالی است که در کشور آمریکا حدود ۱۷ درصد افراد به‌صورت متوسط برای ۴۹ ساعت و یا بیشتر در هر هفته کار می‌کنند. این آمار در کشور ژاپن بیش از ۲۰ درصد است و بر اساس گزارش‌های دریافت شده، نیمی از پاسخ‌دهندگان بیان داشتند که مرخصی با حقوق دریافت نمی‌کنند.
رخ دادن کاروشی عموما در میان نیروهای کاری مرد در ژاپن متداول بوده است، ولی شاهد آن هستیم که حتی این اتفاق در میان زنان نیز رخ می‌دهد. خانمی که کمی بیشتر در مورد صحبت کرده بودیم یکی از همه موارد است. او در حساب توییتر خود نوشته بود «ساعت ۴ صبح است و بدنم از خستگی می‌لرزد. دیگه از خستگی دارم می‌میرم».
کاروشی در میان کارمندان تازه‌کار و جوان‌تر شاید چندان متداول نباشد. البته دلیل این امر را شاید بتوان قوای جسمانی قوی‌تر آنها دانست. ولی بررسی‌ها نشان می‌دهد که کارمندان و جوان و تازه‌کار نیز برای ساعات بسیار طولانی کار می‌کار می‌کنند. چراکه در تلاش هستند تا نردبان موفقیت رفت سریع‌تر پیموده و زودتر در زندگی پیشرفت کنند. برای مثال در یکی از این تحقیقات از یک فروشنده ۳۱ ساله یاد شده بود که ساعت ۸ صبح وارد محیط کاری شده و آنجا را در نصف شب ترک می‌کند. او همسرش را تنها در آخر هفته‌ها می‌تواند ببیند!
البته این موضوع تنها محدود به ژاپن می‌شود چراکه کشورهای همسایه مانند کره و چین نیز به این مشکل دچار شده‌اند. در چین اصطلاح ۹۹۶ رواج پیدا کرده است. اصطلاحی که به معنای کار کردن از ساعت ۹ صبح الی ۹ شب و ۶ روز در هفته است! پیشرفت شغلی در این کشورها بسیار سخت است و تنها با تلاش‌های این‌چنینی و سختی‌های طاقت‌فرسا می‌توان به پیشرفت رسید. درواقع همین موارد است که باعث می‌شود ترک شغلی نیز در این کشورها بسیار نادر باشد. چراکه ترک شغل و پیدا کردن شغل جدید به معنای شروع کردن از صفر است.
0 دیدگاه
25 دی 1398
دیدگاه شما