ماجرای مرد پارتی
من پارت اشکانیام
من شیرمرد پارسیام
موج خلیج پارسم
من شاه تنها خاورم
زیرا که آریاییام
از قوم بختیاریام
شعر از عباس عالیپوران
مرد شمی یا مرد پارتی در سال 1312 در روستای شمی در خاستگاه بختیاریها در استان خوزستان کشف شد. ماجرای عجیب کشف مرد پارتی در روستای شمی از این قرار است که در آن زمان به دستور رضا خان بنّاهایی به این منطقه فرستاده شدند تا برای بختیاریها خانه بسازند و آنها را یکجانشین کنند. روزی تیشهی یکی از بنّاها به مجسمه برخورد میکند و آن را از زیر خاک درمیآورند. تندیس حیرتانگیز 2 متری از مفرغ توخالی که به شیوهی ریختهگری ساخته شده همه را مبهوت خودش کرد. نوع پوشش تندیس مرد پارتی از یک پیراهن یقه هفت و شلوار گشاد بلند و کمربندی با پلاکهای فلزی تشکیل شده، که مانند پوشش سوارکاران است.
عکس مربوط به زمان پیدا شدن مرد پارتی در ایذه
دست راست این تندیس به طور کامل و دست چپ آن از مچ به پایین از بین رفته است. هم اکنون این تندیس مرد شمی یا پارتی در موزهی ایران باستان نگهداری میشود.
این مجسمه توسط برخی از مورخان منسوب به سورنا سردار نامدار پارتها میباشد. سورنا سردار شجاع و دلاور پارت بود که پس از پادشاه مقام اول را داشت. او از خاندان سورن یکی از هفت خاندان معروف ایرانی بود. سورن در زبان پهلوی به معنی نیرومند میباشد.
روش نوین جنگی سورنا، شیوه جنگ و گریز بود، که باعث شهرت او شده بود. این سردار ایرانی را پدیدآورنده جنگ پارتیزانی (جنگ به روش پارتیان) در جهان میشناسند. ارتش او دربرگیرنده زرهپوشان اسبسوار، تیراندازان، نیزه داران، شمشیرزنان و پیادهنظام همراه با شترهایی با بار مهمات بود. افسران رومی از شیوههای نوین جنگیدن سربازان ایرانی به رهبری سورنا، بسیار گفتهاند.
در رشته جنگهای ایران و روم که 700 سال به طول انجامید، یکی از دلایل موفقیت پارتها این بود که اسبسواران بسیار بهتری بودند. از دلایل برتری پارتها در سواری، شلوارهای بلند وگشاد آنها بوده است که باعث میشده سوارکاری طولانی مدت، پای سوارکاران را اذیت نکند و مدت زمان بیشتری در مقابل رومیها که با شلوارهای کوتاه اسبسواری میکردند روی اسب دوام بیاورند.
یافتن این تندیس ارزشمند کمک بسیاری به شناسایی این منطقه تاریخی نیز نمود، در سالهای اخیر تحقیقات دیگری انجام شد که منجر به یافتن گورستان یا نیایشگاهی در منطقه شد، منطقه شمی در میان کوهستان مانند دژ محکمی بوده است که ساکنین میتوانستهاند آنجا پناه بگیرند.
این تندیس نشان دلاوری ها و افتخارات ایرانیها در منطقه خوزستان و دشتهایش است.
با تورهای داخلی ریسمون برای دیدن تاریخ و آموختن درسهایش همراه شوید.
3 دیدگاه
26 فروردین 1398
دیدگاه شما
بهمن
2 سال قبلجعفز مهرکیان
1 سال قبلایرانی
1 سال قبل