تحصیلات و سواد در کوبا

از میزان تحصیلات و سواد در کوبا شگفت زده می‌شوید

تعلیم و تربیت یعنی دادن کلیدهای عشق و استقلال به بشریت، دادن قدرت برای سفر، چراغِ راه و وجودی آزاد و خودجوش...
خوزه مارتي، رهبر استقلال کوبا، 1895-1853

برخلاف تصور عموم یکی از مواردی که امکان دارد در طول سفر به کوبا مورد توجه قرار گیرد، سطح بالای سواد و کیفیت سیستم آموزشی در این کشور است. ریسمون در این مقاله شما را بیشتر با سطح سواد و تحصیلات مردم کوبا آشنا می‌کند. کوبا از اوایل دهه 1900 دارای یک نظام آموزشی قوی بود. با این حال، در آن زمان تنها نیمی از کودکان  به امکان تحصیل دسترسی داشتند. پس از انقلاب 1959، آموزش و پرورش در کوبا ملی شد و خوشبختانه، امروزه این کشور با درصد 99.9 دارای بالاترین سطح سوادآموزی در جهان است.
پس از انقلاب کوبا، سیستم آموزشی این کشور به شکلی اساسی متحول شد. برای از بین بردن بی سوادی یک کمپین سواد آموزی به وجود آمد که منجر به ساخته شدن مدارس، آموزش دیدن مربیان و آموزش خواندن و نوشتن به فقرا شد. از این رو، میزان سواد به 96 درصد افزایش یافت، در حالی که پیش از این کمپین، این آمار بین 60 تا 70 درصد بود. 
برخلاف تصور حتی اغلب افرادی که در تور کوبا شرکت می کنند، و حتی چیزی که شما ممکن است درباره ی کوبا انتظار داشته باشید، آموزش تا کلاس نهم متوسطه در این کشور اجباری است. تحصیلات در تمام سطوح از جمله دانشگاه، رایگان است. آمار آموزش و پرورش بسیار چشمگیر است، به این صورت که تنها کمتر از یک درصد از دانش آموزان در مدارس ابتدایی تحصیل را رها میکنند و 98.2 درصد پس از کلاس ششم تحصیلات خود را ادامه می‌دهند. نکتة قابل توجه دیگر این که تعداد دانش آموزان در یک کلاس درس 25 نفر است. این امر باعث می شود که معلم بتواند برای هر دانش آموز به طور انفرادی زمان کافی صرف کرده و اطمینان حاصل کند که همه در مسیر تحصیلی درستی قرار گرفته اند. معلمان همچنین از دانش آموزانی که دارای نیازهای ویژه هستند، مراقبت زیادی می کنند. به طوری که 13٬600 معلم در 425 مدرسه‌ی خاص در سراسر کشور کار می کنند. علاوه بر این، دانش آموزانی که به دلیل بیماری یا معلولیت نمی توانند در کلاس درس شرکت کنند، در منزل آموزش داده می‌شوند. از جمله نکات مثبت دیگر، مجهز بودن مدارس به رایانه و اینترنت است. حتی در مناطق دور افتاده، یعنی مکان هایی که دسترسی به برق ندارند، انرژي مورد نیاز مدارس با سیستم های پنل خورشیدی تامین می شوند. به این ترتیب، امروزه شبکه گسترده‌ای از مدارس، آموزش را در چهار گوشه‌ی این جزیره به مردم ارائه می ‌دهند.
در ادامه این متن به معرفی تعدادی از ویژگی های مدارس و به طور کلی آموزش و پرورش در کوبا و مقایسه آن با گذشته‌ی این کشور و یا حتی سایر کشورهای دنیا خواهیم پرداخت. با ریسمون همراه باشید.

بی سوادی در کوبا قبل از انقلاب 1959 شایع بود
 جنبش فیدل کاسترو (Fidel Castro) در 26 جولای، منجر به سرنگونی رئیس جمهور فالجنسیو باتیسا (Fulgencio Batisa) دیکتاتور تحت حمایت آمریکا، در 1 ژانویه 1959 شد. دولت جدید، کشوری را به ارث برد که آمار سواد در آن تنها به 60 درصد می‌رسید.
بیسوادی در کمتر از دو سال در کوبا از بین رفت
در سال 1961، کوبا به مدت یک سال لقب «سال آموزش» را از آن خود کرد. نرخ سوادآموزی در کشور به 96 درصد افزایش یافت. این عمل نتیجه‌ی عملکرد هزاران نفر از «سربازان سوادآموزی» بود که در سراسر کشور به مناطق روستایی سفر می کردند و پایه هایی را، برای تبدیل شدن به دموکراتیک ترین نظام آموزشی در آمریکا، بنا می‌نمودند.

آموزش و پرورش رایگان و عمومی بود
در این دوره، خصوصی سازی مدارس، کالج ها و دانشگاه ها در اولویت قرار گرفت. در سال 1961، دولت انقلابی کوبا تمام مؤسسات آموزشی را ملی کرد و اطمینان داد که هر کودکی حق آموزش با کیفیت و رایگان را خواهد داشت.

آموزش برای زنان، آفریقایی-کوبایی ها و کوبایی ها در مناطق روستایی قابل دسترس شد
زنان، کارگران، اقلیت ها و افراد ساکن در مناطق روستایی از کمپین سوادآموزی کوبا سود بسیاری بردند. پیش از این طرح، میزان بیسوادی برای شهرنشین ها 11 درصد بود. درحالیکه این آمار برای  افرادی که در حومه ی شهر و روستاها زندگی میکردند به بیش از 40 درصد می رسید. تا پایان سال 1961 این تفاوت آشکار از بین رفت.

کوبا متخصصین آموزشی را به سراسر جهان فرستاده است
از آنگولا و مبارزه علیه تبعیض نژادی گرفته تا هزاران کارگر و متخصصانی که پس از زلزله‌ی کشمیر درسال 2005 به پاکستان فرستاده شدند. یکی از ویژگی های اصلی انقلاب کوبا، بین المللی بودن آن است. قلمرو و اهمیت ِتعلیم و تربیت در همه جا یکسان است.
برنامه سوادآموزی کوبا میلیون ها نفر در سراسر جهان را اهل مطالعه کرده است
امروزه حدود 10 میلیون نفر، از بیش از 30 کشور به واسطه‌ی برنامه‌ی کوبایی «بله من میتوانم» که از اسپانیا تا ونزوئلا در حال پخش است، خواندن و نوشتن را آموخته اند. در واقع این برنامه فرصت آموزش رایگانی را برای افراد کم بضاعت که فرصت تحصیل ندارند، مهیا میکند.
برنامه سوادآموزی کوبا در آفریقا و استرالیا هم مورد استفاده قرار گرفته است
با پشتیبانی کوبا، این برنامه در جوامع بومی استرالیا، جایی که 65  درصد از بزرگسالان محلی سواد انگلیسی ندارند، مورد استفاده قرار گرفته است. در تیمور شرقی بیش از 200000 نفر طی 5 سال خواندن و نوشتن را آموختند، در حالی که در آنگولا 300000 نفر از این قضیه سود بردند.
ونزوئلا نیز با اتخاذ این برنامه آمار بیسوادی خود را کاهش داد
ونزوئلا یکی از بزرگترین حامیان بین المللی برنامة «بله من می توانم»  بود. رئیس جمهور سابق ونزوئلا، هوگو چاوز (Hugo Chavez)، این برنامه را در سال 2003 اجرا کرده و در سال 2005 یونسکو این کشور را عاری از بی سوادی اعلام نمود.

کوبا جزو کشورهایی است که بیشترین سرمایه گذاری را در حیطه ی آموزش میکند
کوبا 13 درصد از تولید ناخالص داخلی خود را صرف آموزش و پرورش شهروندان کوبایی میکند، این یکی از چشمگیرترین آمار ها در جهان است. این در حالی ات که، ایالات متحده 5.4 درصد،کانادا 5.5 درصد، فرانسه 5.9 درصد و انگلستان تنها 6.2 درصد از تولید ناخالصی داخلی خود را در این حیطه هزینه میکنند. حتی دانمارک ،که اغلب به خاطر سیاست های دموکراتیک اجتماعی اش مورد تمجید قرار میگیرد، مقدار ناچیز8.7 درصد را در این راه صرف میکند.
 کوبا الگوی خوبی برای جهان است
در جهانی که در آن  بیش از 770 میلیون نفر هنوز فاقد مهارت های اولیه‌ی خواندن و نوشتن هستند، کوبا یکی از معدود کشورهایی است که نرخ سوادآموزی در آن 100 درصد است.

من میخواهم که اولین قانون کشور ما ستایش کوبایی ها از شرافت انسانی باشد
خوزه مارتی
 

با تور کوبای ریسمون تجربه‌ی آشنایی با فرهنگ و آداب زندگی مردم کوبا را خواهید داشت. برای همراهی با ریسمون به تورهای خارجی مراجعه کنید یا با ما تماس بگیرید.

1 دیدگاه

19 مرداد 1398